نگاهى به صحیح بخارى

پیامبر بزرگوار اسلام(صلّی الله علیه و آله و سلّم) ، دو یادگار گران‏سنگ در میان مسلمانان نهاد تا سبب هدایت و رستگارى آنان باشد، که همانا قرآن کریم و عترت‏اند.

مى‏دانیم که مجموعه‏هاى روایى موجودِ جهان اسلام، به دلیل آسیب‏پذیرى‏هاى سیاسى و مذهبى، نیازمند نقد و نظر بوده و نقد آنها همت و حوصله‏اى در خور میراث معنوى پیامبر و امامان شیعه(علیهم السّلام) مطلبد. از رهگذر این بررسى‏هاست که مى‏توان به هدایت قرآنى دست یافت.

در میان جوامع حدیثىِ اهل سنت، کتابى که شهرت و اعتبار فزون‏ترى یافته، و عالمان سنى مذهب آن را پس از قرآن، بهترین منبع و متن دینى شناخته‏اند، صحیح البخارى است. کتاب یاد شده، ویژگى‏هایى در خور تجلیل و تحقیق دارد، به طورى که تاکنون کم‏تر پژوهش‏گرى، جرأت و مجال نقد آن را به دست آورده است.

مقاله ای پیرامون لیلة المبیت

 سلام بر تو ای علی، وقتی که در "لیلة المبیت " در بستر محمد صلی الله علیه و آْله خوابیدی و به استقبال مرگ رفتی و مرگ از ابهت تو گریخت!

شب نخست از ماه ربیع الاول از سال سیزدهم بعثت را «لیلة المبیت» گویند. در آن شب حضرت على علیه السلام به جاى رسول الله صلى الله علیه وآله در بستر ایشان خوابید. زیرا رسول الله صلى الله علیه وآله به وحى الهى دریافته بود که مشرکان و کفار مکه قصد کشتن او را دارند. لذا مأموریت یافت از شهر مکه خارج شده و مولى على علیه السلام را به جاى خویش قرار دهد1.

بنی امیه در روایات اهل سنت

در روایات وارد شده از پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله) در کتب اهل سنت بنی امیه افرادی ملعون، منفور، وفاسد شمرده شده اند.از پیامبر صلی الله علیه و آله وارد شده است که مدام می فرمود: ویل لبنی امیة؛ وای بر بنی امیه (معجم الصحابة، ابن قانع، ج 1، ص 284.).

این کلام پیامبر، دلالت بر گمراهی امویان دارد؛ چرا که کلمه ویل در قرآن، نسبت به کفار و منافقان و کسانی که عاقب بد و شومی دارد، به کار رفته است.در این باره عبدالله بن مطرف می گفت :  ابغض الناس الی النبی بنو امیة و بنوحنیفة و ثقیف.منفورترین مردم نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله، بنی امیه و بنی حنیفه و ثقیف بودند (مجمع الزوائد، هیثمی، ج 10، ص 71، معجم الصحابة، ابن قانع، ج 2، ص 129، مستدرک الحاکم النیشابوری، ج 4، ص 529.).

جنگ احد در آیات قرآن

در تقویم نگاه می‌کردیم، تاریخ پخش برنامه را با تاریخ جنگ احد مصادف دیدم. گفتیم که در مورد جنگ احد بحثی داشته باشیم. از جنگ احد برایتان می‌گویم. هم تاریخ است، هم قصه است و هم درس؛ جنگ احد دوم جنگ از جنگهای صدر اسلام است. اولین جنگ، جنگ بدر بود  در سال دوم هجری‌‌‌  و دومین جنگ، جنگ احد بود‌‌‌  در سال سوم هجری‌‌‌  جنگهای دیگری هم بوده‌اند، اما این دو جنگ، بیشترین آیات را در قرآن‌‌‌  در میان جنگها‌‌‌  دارا هستند. بیش از ۵۰ آیه در مورد جنگ بدر در قرآن، آیه داریم. در مورد جنگ احد هم خیلی آیه داریم. بحث ما در مورد جنگ احد است. احد کجاست؟ احد کنار مدینه است. در یک فرسخی مدینه است. در جنگ احد ماجرا به این صورت بود که: پیامبر اکرم(ص) در ۴۰ سالگی مبعوث شد، ۱۳ سال در مکه بودند و در سن ۵۳ سالگی به مدینه هجرت کردند. در سال دوم هجری جنگ بدر پیش آمد. در این جنگ، کفار شکست خوردند.

اقسام توسل

در قرون اخیر برخى کوشیده‌اند با طرح شبهاتى در باب این مسئله مهم اعتقادى، آن را زیر سؤال ببرند. در پى درخواست افق حوزه از محضر حضرت آیة‌اللّه سبحانى جهت پاسخ‌گویى به شبهات، معظم‌له طى بحث مبسوطى به تبیین «توسل از دیدگاه قرآن و روایات اسلامى» پرداخته‌اند که متن کامل آن، به دلیل طولانى بودن، طى دو شماره تقدیم مى‌گردد.

«توسل» از مادّه «وسل» به معناى «تقرّب جستن» به شخص است، و «وسیله»، چیزى یا کارى است که انسان با آن به دیگرى تقرّب مى‌جوید؛ لسان العرب، ج11، ص 225، مادّه وسل، و در حدیث آمده است: «اللهم أعط مُحمَّداً الوسیلةَ والشرف الفضیلةَ...»(1)، و مقصود از آن، مقام شفاعت است که در روز رستاخیز به پیامبر داده مى‌شود. و گاهى گفته مى‌شود: مقصود قرب الى اللَّه است(2)؛ ماده «وسل» و قرآن به مؤمنان امر مى‌کند که در جست‌وجوى وسیله به سوى خدا باشند: یا أیُّها الّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّه وَابْتَغُوا الیهِ الوَسِیلَة وَجاهدُوا فِى سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون(3)؛ اى مؤمنان از مخالفت فرمان خدا بپرهیزید و براى تقرب به او وسیله‌اى بجویید، و در راه خدا جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.

حوادث دوران خلافت حضرت علی علیه السلام

چکیده:

حوادث دهر و حماقت عوام و آشوب خشکه مقدسان، جان پاک ابر مرد تاریخ را چنان رنجور کرده بود که مرگ نابهنگام و خالی کردن صف پیکار را آسایشی شایسته می یافت. دو روز بعد این جان والا به مرجع جانهای مطمئن پیوست. بی گفتگو افسانه ی رمضان یک توطئه بزرگ سیاسی بود و معاویه پیش از همه از آن بهره برداری کرد.

چیستی معنای زیارت(1)

چکیده:

زیارت یعنی انسان خود را کاملاً در پیشگاه معصوم حاضر ببیند، تمام وجودش را در خدمت زیارت قرار دهد و حضور قلب به معنای واقعی کلمه داشته باشد. پیشوایان ما زنده هستند، لذا زیارت ما یک مسئله فرضی و خیالی نیست! زیارت ایشان، زیارت خداست؛ همان طور که پیروی از ایشان بندگی خداست. آنچه در زیارت بدست می آید، جز تقرب به خداوند مهربان نیست.

درس ها و پیام های عاشورا

نویسنده : محسن دامادی پور
منبع : سایت راسخون 

از مقالات برگزیده ی مسابقه ی روایت محرم

چکیده

عاشورا پژوهی، ابعاد و محورهای مختلفی دارد؛ ولی آنچه شایان توجه است، پرداختن به چرایی و تجزیه وتحلیل و استخراج درس ها و پیام های حماسه عاشوراست.
آنچه که این نوشتار نمایان می سازد، درس ها و پیام های حماسه جاودانه عاشوراست. این مقاله قبل از هر چیز، اصل پیام داشتن نهضت حسینی را مورد بررسی قرار داده، با بیان شعاع و گستره پیام این حماسه، رهنمودهای عاشورا را مخصوص گروه و مکتب خاصی ندانسته، بلکه قلمرو این حماسه جاودانه را تا پهنه زمین و گستره زمان و مرز انسانیت پیش برده است.
سپس با استفاده از سخنان و عملکرد امام حسین (علیه السلام ) و اصحابش، پیام ها و درس هایی را درزمینه های اعتقادی، اخلاقی، عرفانی، اجتماعی، سیاسی و انسانی، استخراج و استنباط کرده است.
کلید واژه: عاشورا پژوهی، حماسه عاشورا، تجزیه و تحلیل نهضت عاشورا، پیام داشتن حماسه عاشورا، شعاع و گستره پیام قیام عاشورا، درس ها و پیام های حماسه عاشورا.

بررسی عنصر رهبری در نهضت عاشورا و ویژگی های اساسی آن

نویسنده: سمیه حسنعلیان
منبع : سایت راسخون 

از مقالات برگزیده ی مسابقه ی روایت محرم

چکیده :

« رهبری » از مهم ترین و سرنوشت سازترین عناصر در تمامی حرکت های فردی، و اجتماعی انسان ها است همچنان که مبین راز سقوط ها و صعود هاست. رهبری صالح تضمین کننده رشد و صلاح یک ملت، و رهبری فاسد عامل تباهی و سقوط است. نهضت عاشورا که به منظور اصلاح امت پیامبر(ص) و احیای دین الهی صورت گرفت، از ویژگی های خاصی برخوردار بود که عبارت است از این که رهبری این قیام به دست یکی از بهترین اولیای خداوند متعال در زمین بود.
در پژوهش حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، بعد از بیان جایگاه رهبری در قرآن و روایات، به بررسی ویژگی های رهبری قیام عاشورا پرداخته شده است.

چرا غدیر فراموش شد؟

چکیده:

یکی از موضوعاتی که همواره مورد بحث در میان علما و حتی مردم بوده،مسئله علت فراموشی واقعه غدیر است.در واقع این سوال، مطرح است که اصلا غدیر فراموش شد؟یا اینکه وقایعی باعث نادیده گرفتن این اتفاق مهم تاریخی شد؟در این جا قصد داریم تا با بررسی برخی ابعاد قرآنی _ اخلاقی ،پاسخ این سوال را جستجو و موضوع را کمی روشن تر کنیم. در خصوص غدیر خم و اتفاق مبارکی که در آن عید بزرگ رخ داده است، چندین آیه در قرآن کریم و روایات متعدّدی از اهل بیت علیهم السّلام وجود دارد.

متن مقاله :

یکی از موضوعاتی که همواره مورد بحث در میان علما و حتی مردم بوده،مسئله علت فراموشی واقعه غدیر است.در واقع این سوال، مطرح است که اصلا غدیر فراموش شد؟یا اینکه وقایعی باعث نادیده گرفتن این اتفاق مهم تاریخی شد؟در این جا قصد داریم تا با بررسی برخی ابعاد قرآنی _ اخلاقی ،پاسخ این سوال را جستجو و موضوع را کمی روشن تر کنیم.