بیعت مختارانه امام با ابوبکر؟

انگیزه «ابن قُتَیْبَه» از بیان داستان ساختگی «بیعت مختارانه حضرت علی‌علیه‌السّلام» چیست؟

پاسخ:

برای کشف انگیزه «ابن قُتَیْبَه» از جعل چنین مطلبی، ابتدا نگاهی گذرا به فضایی که وی برای خواننده خود ترسیم کرده و در آن به بیان «بیعت مختارانه» پرداخته است می‌اندازیم:

مؤلّف در کتابش، ابتدا با نقل روایات دروغین، «برتری ابوبکر و عمر نسبت به حضرت علی‌علیه‌السّلام» و «برگزیده شدن ابوبکر به خلافت توسّط پیامبر»‌(1) را به مخاطبین خود القا می‌کند و خانه علی‌علیه‌السّلام را مرکز توطئه و آشوب علیه جماعت مسلمین معرّفی می‌نماید.

در نتیجه خواننده‌ هنگام ملاحظه مطالبی حاکی از خودداری حضرت امیرعلیه‌السّلام از انجام بیعت با ابوبکر، حضرت علی‌علیه‌السّلام را به مخالفت با خلیفه رسول خدا و جماعت مسلمین متّهم و محکوم می‌نماید، همچنین او را در استنکافش از پذیرش خلافت ابوبکر، مورد مذمّت قرار می‌دهد! و به ابوبکر ـ به عنوان خلیفه رسول خدا ـ این حق را می‌دهد که در مقابل مخالفت‌های حضرت علی‌علیه‌السّلام به‌تندی موضع‌گیری نموده و به زور از حضرت علی‌علیه‌السّلام مطالبه بیعت نماید!

مؤلّف کتاب، پس از ترتیب دادن فضایی حاکی از حقّانیّت خلافت ابوبکر، و «مطالبه بیعت از حضرت علی‌علیه‌السّلام»، از ماجرای «تهدید عمر مبنی بر سوزاندن خانه فاطمه‌علیهاالسّلام» سخن به میان می‌آورَد.

مؤلّف در ادامه ماجرای «تهدید عمر به احراق بیت فاطمه زهراعلیهاالسّلام»، جهت صیانت از انگیزه خود(2)، تمهید زیرکانه‌ای اندیشیده است تا از طریقِ آن، سندی(3) که به زعم او حاکی از «مذمّت حضرت علی‌علیه‌السّلام» می‌باشد، به هیچ روی و تحت هیچ شرایطی به سندی حاکی از «مذمّت ابوبکر» تبدیل نگردد! او با چنین هدفی دست به ثبت دروغ دیگری یازیده و گستاخانه ماجرای ساختگی «بیعت مختارانه حضرت علی‌علیه‌السّلام با ابوبکر» را بیان می‌کند.

بنابراین، ثبت جعلیّات(4) در کتاب «الإمامة و السیاسه» نیز، در راستای صیانت از «این انگیزه» صورت می‌گیرد و تابع حفظ و نگهداری آن می‌باشد.

1- «ابن قُتَیْبَه» در باب «برگزیده شدن ابوبکر به خلافت توسّط پیامبرصلّی‌الله‌علیه‌وآله»، ماجرای دروغین «نماز ابوبکر» را نقل می‌کند و با نقل چنین ماجرایی ساختگی، به خوانندگان القا می‌کند که:

الف) میراث پیامبرصلّی‌الله‌علیه‌وآله در میان مردم، انصار هستند؛ نه قرآن و عترت (ثقلین)!

ب) وقتی پیامبرصلّی‌الله‌علیه‌وآله در بستر بیماری فرمود: دوستم را بخوانید؛ منظورش ابوبکر بود، نه حضرت علی‌علیه‌السّلام!

ج) ابوبکر فردی نازک‌دل بود که سخت در نمازهایش می‌گریست!

د) ابوبکر بنا به دستور رسول خداصلّی‌الله‌علیه‌وآله، تا روزی که ایشان رحلت کرد، با مردم نماز می‌خواند!

بدین ترتیب، او موفّق می‌شود تا به طرز زیرکانه‌ای، عقیده باطل خود مبنی بر «حقّانیّت ابوبکر» را به خوانندگان کتابش القا نماید و پشتوانه‌هایی از احادیث نبوی را برای آن بتراشد.

2- انگیزه «ابن قُتَیْبَه» از ثبت «تهدید عمر»، مذمّت حضرت علی‌علیه‌السّلام و محکوم نمودن ایشان به تخلّف از انجام بیعت با خلیفه رسول خدا می‌باشد.

3- منظور از این سند، ماجرای تهدید به احراق است.

4- ر.ک: دانشنامه روابط سیاسی حضرت علی‌علیه‌السّلام با خلفا (تألیف: علی لبّاف)، بخش دوم.