آخرین دولت

تعبیرهایی که در روایات در مورد دولت و حکومت امام مهدی (عج) آمده چنین است :

1. «دولت جهانی»: که اشاره به قلمرو و حکومت دارد.
2. «دولت عدالت»: که اشاره به بسط عدالت در زمان حاکمیت این دولت دارد.
3. «دولت کریمه»: که اشاره به محوریت کرامت انسان در این دولت دارد و به طور مشخص بیان شده که کرامت مداری یعنی عزٌت اسلام و مسلمین از یک سو و ذٌلت و نفاق منافقان از سوی دیگر.
4. «دولت صالحان»: که اشاره به صالح بودن زمامداران آن است.
5. «دولت حق»: که اشاره به حق مداری این دولت و نتیجه ی آن یعنی بسط حق و رفع باطل است.
6. «دولت مستضعفان»: که اشاره به حاکمیت یافتن کسانی دارد که از سوی صاحبان زر و زور و تزویر به استضعاف کشیده شده اند.

7. «دولت امنیت»: که اشاره به امنیت فراگیر در آن دولت است ، امنیتی که هم اجتماعی است و هم ایمانی.
8. «دولت رفاه»: که اشاره به فراگیری رفاه در پهنه ی زمین است و ...
یکی دیگر از تعبیرهایی که از دولت مهدوی شده ولی کمتر مورد توجه قرار گرفته ، تعبیر «آخرین دولت» است.


این تعبیر در کلمات نورانی معصومان (ع) وجود دارد . امام باقر (ع) می فرمایند : «دولتنا آخر الدول». دولت ما آخرین دولت است . سپس در پایان کلام خویش می فرمایند : و هو قول الله عزٌوجلٌ: [و العاقبة للمتقین] و این همان سخن خداوند است که می فرمایند : عاقبت از آن پرهیزکاران است.

اهل بیت از دولت مهدی (عج) به عنوان «آخرین دولت» یاد کرده اند. اکنون دو سؤال مطرح است : آخرین دولت بودن به چه معنا است ؟ علت آخرین بودن دولت حضرت مهدی (عج) چیست ؟

وقتی میگوییم حکومت حضرت مهدی (عج) آخرین دولت است ، هم به این معنی است که آخرین و مترقی ترین اندیشه در باب حکومت و زمامداری است و هم به این معنی است که پس از آن دولت دیگری حاکمیت نمی یابد و تا پایان تاریخ ادامه می یاید. امام باقر (ع) به دنبال اینکه می فرمایند : «دولت ما آخرین دولت است» چنین ادامه می دهند :
هیچ خاندان دارای حکومت باقی نمی ماند ، مگر اینکه قبل از ما به حکومت میرسند.
امام صادق (ع) نیز در همین رابطه می فرمایند : این امر (حکومت ما اهل بیت) فرا نمی رسد تا اینکه همه ی گروه ها بر مردم حکومت کرده باشند ... آنگاه قائم (عج) قیام میکند و حق و عدالت را برپا می دارد.

در برخی از روایاتی که در آنها مسأله آخرین دولت بودن حکومت امام مهدی (عج) مطرح شده  ، علت آن نیز تبیین شده است . مثلا امام باقر (ع) پس از آنکه می فرمایند دولت ما آخرین دولت است و پیش از آن ، همه ی صاحبان قدرت و اندیشه به حکومت می رسند ، در بیان علت آن می فرمایند : ... تا وقتی شیوه ی حکومت ما را دیدند ، نگویند : اگر ما هم به حکومت می رسیدیم ، یه شیوه ی ایشان رفتار میکردیم .

همچنین امام صادق (ع) پس از آنکه می فرمایند پیش از برقراری دولت ما همه ی گروه ها به حکومت می رسند ، علت این تقدم و تأخر را چنین بیان می دارند : تا کسی نگوید : اگر ما هم به حکومت میرسیدیم به عدالت رفتار میکردیم .

از مجموع این دو حدیث چنین بر می آید که علت تأخر دولت امامت ، اتمام حجت تاریخی و عملی است . باید بشر به تجربه دریابد که راه عدالت جز از طریق اهل بیت نمی گذرد و برقراری عدالت جز به دست مردان عدالت پیشه و امامان معصوم (ع) ممکن نیست . تببین این حقیقت در گرو توجه به این سه امر است :

نخست ، عدالت مهم ترین نیاز بشریت است.
دوم ، اجرای عدالت نیاز به مردان عادل دارد ، هر دستی توان عدالت گستری ندارد.
سوم ، عدالت گستری نیاز به عدالت پذیری دارد . بدون عدالت پذیری ، اجرای عدالت ممکن نیست . اگر امام عدالت گستر وجود داشته باشد ، ولی امت عدالت پذیر وجود نداشته باشد ، عملیات عدالت گستری با شکست مواجه میشود.

شاید این جمعه بیاید ، شاید ...

منبع : مهدی بیا