کنیه اش ابوسلیمان است که در عصر جاهلیّت به دنیا آمد و در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله، اسلام آورد. و به مدینه هجرت کرد، اما موفق به زیارت آن حضرت نگردید، از این رو او از تابعین و در زمره اصحاب امیرمؤمنان علیه السلام است، و به همراه سپاهیان حضرت علی علیه السلام در صفین و نیز در سرکوبی خوارج و نهروان حضور داشته است. [1]
به گفته برخی وی کتابی جمع آوری کرد که شامل تمام خطبه های علی علیه السلام بود که حضرت در عیدها و اجتماعات و... ایراد فرموده بود. [2]
او در صفّین حضور داشت و روایت هایی درباره اوضاع صفّین نقل کرده است. [3] او به سال 96 هجری در حکومت حجاج درگذشت. [4]
به نقلی وی در جنگ نهروان شرکت داشت و روایت کرده که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:
چه کسی از شما از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله شنیده که فرمود:
«یخرج قوم من اُمّتی یقرؤن القرآن، لیس قرآنکم الی قرآنهم بشیء و لاصلاتکم إلی صلاتهم بشیء؛
از امت من گروهی (بر اسلام) خروج می کنند و قرآن می خوانند که قرآن آنان شبیه قرآن شما نیست و نماز می خوانند اما نماز آنان شبیه نماز شما نیست.» [5]
زید میگوید:
هنگامی که به «نهروان» رسیدیم، امیرمؤمنان علیه السلام به خانه و پلی نگاه کرد و فرمود:
«این خانه «بوران» دخت کسری است و این هم قنطره و پل «دیزجان» است و پیامبر صلی الله علیه و آله برایم نقل کرده که ما از این مسیر می رویم و در این خانه، منزل می کنیم.» [6]
پی نوشت ها:
[1] اسدالغابه، ج 2، ص 242؛ ر. ک: الاصابه، ج 2، ص 649؛ معرفة الصحابه، ج 2، ص 366؛ وقعة صفین، ص 232؛ رجال طوسی، ص 42، ش 6 و....
[2] رجال برقی، ص 6.
[3] ر. ک: وقعة صفین، ص 232 و 234 و 242 و....
[4] تهذیب التهذیب، ج 3، ص 239؛ اسد الغابه، ج 2، ص 243.
[5] اسدالغابه، ج 2، ص 242.
[6] تاریخ بغداد، ج 8، ص 441.
برگرفته از کتاب: اصحاب امام علی علیه السلام
به قلم: سید اصغر ناظم زاده قمی