عمرو بن حمق خزاعی

عمرو بن حَمِق بن کاهِن خُزاعی از یاران بزرگ پیامبر خدا[1]  و از همراهان استوارْگام علی علیه السلام[2]  و یار وفادار حسن بن علی علیهما السلام است. [3] .

 او بعد از صُلح حُدَیبیّه اسلام آورد[4]  و احادیثی از پیامبر صلی الله علیه وآله فرا گرفت. او پس از پیامبر خدا از معدود کسانی است که حقّ خلافت را پاس داشت و در کنار علی علیه السلام استوار ایستاد.[5]  او در خیزش مسلمانان علیه عثمان، شرکت کرد و فریاد حق را علیه دگرسانی‏های ناهنجار در خلافت وی بیان کرد.[6]

 او در نبردهای علی علیه السلام بِشْکوه و سختکوش و استوار، شرکت کرد.[7]  این همراهی، آن اندازه ارجمند بود که علی علیه السلام به او فرمود:

«ای کاش در میان پیروان من، صد تن چُونان تو می‏بود!».[8]

 باری! عمرو، رهیافته و ژرف‏نگر بود و بصیرتش بدان‏گونه بود که خود را فانی در علی علیه السلام می‏دانست و هوشمندانه و مؤمنانه می‏گفت:

چون تو فرمان دهی، ما را رأیی نخواهد بود.

 عمرو، یار همگام و همراه حُجْر بن عَدی و هم‏فریاد او علیه ستم بنی‏امیّه بود[9]  و بدین سان، معاویه آهنگ قتل او کرد و در سال 50 هجری - پس از آن که همسر ارجمندش را برای دست یافتن به او زندانی کرده بودند - توسط عمّال معاویه به شهادت رسید.[10]

 پس از به شهادت رساندن عمرو، سر وی را به سوی معاویه گسیل داشتند[11]  و این، اوّلین سَری بود که در اسلام از دیاری به دیاری دیگر فرستاده شد.[12]

 ابا عبد اللَّه الحسین علیه السلام در نامه پرشِکوه و کوبنده‏اش به معاویه، از آن بزرگوار با عنوان «بنده صالح خدا» و «سختکوش در عبادتْ» یاد نمود و معاویه را به خاطر قتل او نکوهش کرد.[13]

پی‌نوشت‌ها:

[1] الطبقات الکبری:25:6، تهذیب الکمال:4353:597:21، المعارف:291.

[2] رجال الطوسی:644:70.

[3] رجال الطوسی:940:95، مناقب آل أبی طالب:40:4.

[4] الاستیعاب:1931:258:3، اُسد الغابة:3912:205:4، تهذیب الکمال:4353:597:21، المعارف:291. در دو منبع اخیر آمده است:«در حجّة الوداع، بیعت کرد و پس از آن، همراه پیامبرصلی الله علیه وآله بود».

[5] الاختصاص: 7، رجال الکشّی: 78:186:1.

[6] الطبقات الکبری:25:6، أنساب الأشراف:219:6، تاریخ الطبری:393:4. در دو منبع اخیر آمده است:«او یکی از چهار نفری بود که به خانه عثمان، داخل شدند».

[7] الطبقات الکبری:25:6، تهذیب الکمال:4353:597:21، المعارف:291.

[8] وقعة صفّین:104، الاختصاص:15.

[9] المعارف:291، الاستیعاب:1931:258:3، اُسد الغابة:3912:206:4. در دو منبع اخیر آمده است:«حجر بن عدی را یاری داد».

[10] تاریخ الیعقوبی:232:2، اُسد الغابة:3912:206:4.

[11] تهذیب الکمال:4353:597:21، المعارف:292، الاستیعاب:1931:258:3.

[12] الطبقات الکبری:25:6، أنساب الأشراف:282:5، تاریخ الإسلام:88:4.

[13] رجال الکشّی:99:253:1، الاحتجاج:164:90:2، أنساب الأشراف:129:5.

نوشته شده توسط گروه اصحاب