چگونه هواپیمای جاسوسی RQ-170 هک شد؟

یکی از مهمترین خبرهایی که در هفته گذشته توجه همه را به خود جلب کرد٬ نشاندن یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جاسوسی آمریکا توسط سپاه است. این هواپیما که به «دیو قندهار» یا به قول فرنگی‌ها «Beast of Kandahar » معرف است اولین بار در فرودگاهی در افغانستان دیده شد و از آن برای طراحی حمله به مخفیگاه بن‌لادن استفاده شد. این هواپیمای بدون سرنشین توسط شرکت لاک‌هید مارتین ساخته شده است و از فن‌آوری ضد رادار بهره می‌برد. این هواپیما در ارتفاع ۵۰۰۰۰ فوتی پرواز می‌کند و اطلاعات جمع آوری شده را به صورت Real Time برای مرکز کنترلی که در یک خودرو قرار دارد ارسال می‌شود. این اطلاعات سپس برای مرکز فرماندهی ارسال می‌شود.

اما چگونه این هواپیما با صدمه‌ای بسیار کوچک در ایران فرود آمد؟

این نوع از هواپیماها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که به محض قطع شدن ارتباطشان با پایگاه٬ به صورت خودکار اقدام به بازگشت و فرود در پایگاه می‌کنند. باید بدانید که RQ-170 از سامانه GPS برای موقعیت یابی استفاده می‌کند. سامانه GPS دیو قندهار هک شده است و اطلاعات موقعیت پایگاهش در افغانستان وارد سامانه شده است. بدین ترتیب سامانه‌های کنترل هواپیما فکر می‌کنند که RQ-170 بر روی پایگاه در حال پرواز است. سپس ارتباط بین هواپیما و مرکز کنترل مختل می‌شود و بدین ترتیب هواپیما به صورت خودکار اقدام به بازگشت به پایگاه و فرود می‌کند. از آن جهت که قبلا GPS هک شده هواپیما هم از نظر سامانه‌های کنترل بر روی پایگاه در حال پرواز است٬ اقدام به فرود می‌کند٬ غافل از اینکه درحال فرود در کاشمر ایران است. ارتفاع کاشمر و پایگاه این هواپیما در افغانستان از سطح دریا اختلاف بسیار کمی دارد و همین اختلاف ارتفاع موجب صدمه‌دیدن زیر هواپیما می‌شود.

حالا اگر دوست دارید بدانید که GPS چگونه هک شده است باید به اطلاعتان برسانم که قبلا عده‌ای متوجه مشکلات امنیتی آن شده‌اند و مقاله‌ای هم در این مورد منتشر کرده‌اند. این مقاله که عنوانش « On the Requirements for   Successful GPS Spoofing Attacks» مشکلات امنیتی GPS و روش‌های نفوذ به آن توضیح داده شده است.

البته کار به همین سادگی که توضیح دادم نبوده است و سوالات و فرضیه‌های دیگری هم مطرح شده است. برای مثال در سایت aviationintel ٬ نویسنده معتقد است که این نوع از پرنده‌ها تنها از یک نوع مکانیزم برای موقعیت یابی استفاده نمی‌کنند و معمولا از دو یا ۳ سامانه مختلف موقعیت یاب استفاده می‌شود. لذا اگر اطلاعات یکی از این سامانه‌ها با باقی آنها تطابق نداشته باشد٬ اطلاعات آن در تعیین موقعیت مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. در ضمن این هواپیماها در هنگام فرود با سامانه‌ای که بر روی زمین قرار دارد ارتباط برقرار کرده و فرود می‌آیند و این درحالی است که درکاشمر چنین سامانه‌ای موجود نبوده.

به هر حال آنچه که از تمام گزارشات و تحلیل‌های منتشر شده مشخص می‌شود این است که این عملیات جنبه‌های تاریک بسیاری دارد که شاید هیچ‌گاه این جنبه‌ها برای ما آشکار نشود.