پیامبر و دروغ بافی ؟؟؟

«أَفَمَن کَانَ عَلَی بَیِّنَةٍ مِّن رَّبِّهِ‏ی وَ یَتْلُوهُ شَاهِدٌ مِّنْهُ . . . ». ^[1]

آیا کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است و شاهدی از او، در پی اوست ... [دروغ می‏بافد] ؟

این آیه در شان عصمت رسول خداست ، اما برای معرفی پیامبر و دلیل راستگو بودنشان خداوند دو تعبیر به کار برده اند.در تعبیر اول سخن از کسی است که از جانب خدایش بر دلیلی روشن و استوار است و در تعبیر دوم  شاهدی برای او مطرح می شود . نزد حاملان وحی میرویم تا این دو فرد را در کلام آنها بشناسیم ... .

1.     پیامبر صلی الله علیه وآله : مراد از « آیا کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است »، منم و مراد از  « و شاهدی از او » علی است. ^[2]

2.    امام علی ‏علیه السلام : مراد از «کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است»، پیامبر خداست و مراد از «وشاهدی از او» منم. ^[3]

3.     نقل از زادان است :از او علی ‏علیه السلام  شنیدم که می‏فرمود : « سوگند به آن که دانه را شکافت و موجودات زنده را آفرید، اگر مَسندی برای من نهاده شود، در بین توراتیان به توراتشان و در بین انجیلیان به انجیلشان و در بین زبوریان به زبورشان و در بین قرآنیان به قرآنشان داوری می‏کنم. سوگند به آن که جانم در دست اوست، هیچ قریشیِ سر تراشیده‏ای نیست، ^[4]  جز آن که آیه‏ای را که او را به سوی بهشت می‏رانَد یا به دوزخ می‏کشاند، می‏دانم».

      مردی گفت:ای امیر مؤمنان! آیه‏ای که درباره تو نازل شده، چیست؟

فرمود:آیه " آیا کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است و شاهدی از او در پی اوست ... [دروغ می‏بافد]؟ ". پیامبر خدا «حجّت روشن او» است و من «شاهدی از او» هستم. ^[5]

4.     در تفسیر فرات - به نقل از زید بن سلام جُعفی -:بر امام باقرعلیه السلام وارد شدم و گفتم:خدا خیرت دهد! خیثمه از تو درباره سخن خدا «آیا کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است و شاهدی از او، در پی اوست ...»، نقلی کرد. او به من گفت که شما گفته‏اید:پیامبر خدا، بر حجّتی روشن از جانب پروردگارش است و علی‏علیه السلامبعد از او، پیرو او و شاهدی از اوست و این آیه، درباره وی نازل شده است .

امام باقر علیه السلام فرمود:«سوگند به خدا، خیثمه درست گفته است و من همین‏گونه به وی گفته‏ام».^[6]

5.     به نقل از احمد بن عمر حلّال: از ابو الحسن‏علیه السلام (امام کاظم یا امام رضاعلیهما السلام) درباره سخن خدای عزوجل:«آیا کسی که از جانب پروردگارش بر حجّتی روشن است و شاهدی از او، در پی اوست»، پرسیدم. فرمود: «امیر مؤمنان - که درودهای خدا بر او باد - شاهد بر پیامبر خداست و پیامبر خدا بر حجّت روشن از جانب پروردگارش است». ^[7]

حال این سوال مطرح است که این تعبیر در شان امیرالمومنین آیا در نظر عامه حامل فضیلتی است ؟ به فخر رازی مراجعه می نماییم تا نظر او را جویا شویم :

فخر رازی در تفسیر سخن خدا درآنجا که فرموده است : «و شاهدی از او، در پی اوست»  اینگونه  آورده‌ است:  قول سومْ یعنی این‏که مراد، علی بن ابی طالب‏علیه السلام است ارجح  و معنای آن این است که او در پی آن حجّت روشن است و «از او»، یعنی این شاهد از محمّد و جزئی از اوست، مقصود از این تعبیر، شرافت‏دهی به این گواه است که وی، جزئی از محمّد صلی الله علیه وآله است. ^[8]

 

_________________________________________________________

 پی نوشت :

[1] هود، آیه 17.

[2] الدرّ المنثور:410:4، کنز العمّال:4440:439:2. / مانند آن در : شواهد التنزیل:381:365:1 و 382. نیز، ر. ک:تذکرة الخواصّ:16/ الأمالی، طوسی:1174:562، ینابیع المودّة:3:366:3./ دعائم الإسلام:19:1.

[3] تاریخ دمشق (ترجمة الإمام علیّ‏علیه السلام)، تحقیق:محمّد باقر المحمودی:921:421:3.

[4] اصطلاح «جرت علیه المواسی؛ هر آن که تیغ سلمانی بر سرش خورده است»، در واقع یک ضرب المثل است و یکی از دو احتمال در منشأ پیدایش آن به نظر می‏رسد: یا از مراسم عبادی تقصیر و حلق در ایّام حج برگرفته شده است و یا از مراسم «عقیقه» برای فرزندان که در بین عرب سابقه دیرینه‏ای داشته است. البته احتمال دوم، قوی‏تر است. در هر صورت، مفهوم از آن در این جا، عموم و هر فردی است.

[5] تذکرة الخواصّ:16، تفسیر الحبری:36:277، تفسیر فرات:239:188. / مانند آن در : مناقب علی بن أبی طالب:318:270./ تفسیر الطبری:7:جزء 15:12، تفسیر القرطبی:16:9، الدرّ المنثور:409:4.

[6] تفسیر فرات:246:191. /مانند آن در : تفسیر العیاشی:12:142:2، بحار الأنوار:6:388:35

[7] الکافی:3:190:1.

[8] تفسیر الفخر الرازی:209:17. / ر. ک:شواهد التنزیل:ج:369 - 359.

نوشته شده توسط م . رمضانی زاده در روز چهارشنبه 1390/10/7 ساعت 5:18